سیاست های شهری در جهت کسب عنوان شهر دوستدار آب
دانشنامه تخصصی و پایگاه خبری موج شهر؛ با توجه به اهمیت موضوع آب و مصرف بهینه شهری به موضوع سیاست های شهری در جهت کسب عنوان شهر دوستدار آب می پردازد.
شهرهای دوستدار آب شهرهایی اطلاق هستند که با اتخاذ سیاست‌ها و راهبردهای پایدار، در جهت حفظ و استفاده بهینه از منابع آب خود اقدام کرده و سعی می‌کنند مشکلات مربوط به بحران های آب را مدیریت کنند. چنین شهرهایی با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین، مدیریت هوشمند منابع آب، و ترویج فرهنگ صرفه‌جویی و استفاده مسئولانه از آب، اقدامات موثری در این زمینه صورت داده و به نمونه‌های موفقی در این زمینه تبدیل شده‌اند.
ویژگی‌های شهرهای دوستدار آب
اهمیت بهره گیری از دانش روز در این مساله دارای اهمیت بسیاری است و شهرهای دوستدار آب به استفاده از سیستم‌های مدیریت هوشمند برای نظارت بر مصرف آب و کاهش هدررفت، می پردازند در چنین شهرهایی از تکنولوژی‌های پیشرفته برای تصفیه، بازیافت و استفاده مجدد از آب بهره گرفته می شود.
همچنین زیرساخت‌های پایداری در زمینه ایجاد فضای سبز، پارک‌ها در این شهرها طراحی شده و باغ‌های بارانی که به جذب و ذخیره‌سازی آب باران کمک می‌کنندو یا بوستان هایی که نیاز کمتری به آبیاری دارنداحداث می شود.
از سوی دیگر طراحی شبکه‌های زهکشی که بتوانند آب باران را به صورت پایدار مدیریت و ذخیره کنند، خواهد توانست تاثیر عمده ای در حفظ آب داشته باشد.
موضوع آموزش عمومی و ترویج فرهنگ استفاده مسئولانه از آب در میام شهروندان برای مشارکت در مدیریت مساله آب نیز اقدام دیگری است که شهرهای دوستدار آب میبایست در حوزه فرهنگ عمومی آن را مورد توجه قرار دهند؛ در این بین همکاری با جوامع محلی و سازمان‌های غیردولتی برای ترویج شیوه‌های صرفه‌جویی و حفاظت از آب نیز روش دیگری در این حوزه محسوب می شود.
مدیریت شهری در جهت اجرای سیاست های مدیریت منابع آبی به ارائه مشوق‌ها و تخفیف‌ها برای مصرف‌کنندگان که منجر به صرفه‌جویی در مصرف آب می شود اقدام کنند.و قوانین و مقررات سخت‌گیرانه برای کاهش هدررفت آب و جلوگیری از آلودگی منابع آبی وضع نمایند.
نمونه‌هایی از شهرهای دوستدار آب
سنگاپور از جمله شهرهایی است که با اجرای برنامه NEWater توانسته است آب تصفیه شده را به آب شرب تبدیل کند. این برنامه نقش مهمی در تأمین آب شهر دارد. همچنین در این شهر از تکنولوژی‌های پیشرفته برای جمع‌آوری و تصفیه آب باران است بهره گرفته می شود.
در شهر کپنهاگ نیز با استفاده از زیرساخت‌های سبز و تکنولوژی‌های نوین، آب باران را مدیریت کرده و از آن برای تأمین نیازهای شهری استفاده می‌کند، در این شهر، مدیران، با اجرای پروژه‌های مختلفی مانند ساخت باغ‌های بارانی و پارک‌های آبی، به کاهش خطرات ناشی از سیل و افزایش منابع آبی پرداخته اند
در شهرملبورن نیز با اجرای برنامه‌های بازیافت آب و استفاده از آب تصفیه شده برای آبیاری و دیگر مصارف غیر شرب، مصرف آب را بهینه‌سازی شده است. و اقداماتی نظیر برگزاری کمپین‌های آموزشی، شهروندان را به مصرف مسئولانه آب تشویق می‌کند.
شهر کیپ‌تاون واقع در آفریقای جنوبی نیز از جمله شهرهایی است که با اجرای سیاست‌های سخت‌گیرانه و ترویج فرهنگ صرفه‌جویی، توانسته است بحران آب را مدیریت کند. تصمیم گیران این شهر با سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، به دنبال راهکارهای نوین برای مدیریت منابع آب هستند.
شرایط کشور ایران
ایران، به عنوان کشوری با اقلیم‌های متنوع، دارای شهرهایی است که به دلیل مدیریت منابع آبی و شرایط اقلیمی مناسب، به عنوان شهرهای دوستدار آب شناخته می‌شوند. این شهرها معمولاً در مناطقی با بارندگی مناسب و مدیریت کارآمد منابع آب قرار دارند. برخی از این شهرها عبارتند از رشت، یاسوج و لاهیجان یکی دیگر از شهرهای شمال ایران که به دلیل بارندگی زیاد و مدیریت منابع آب، شرایط مناسبی دارند. ارومیه که به دلیل نزدیکی به دریاچه ارومیه و مدیریت منابع آبی، از جمله شهرهای دوستدار آب است.
همچنین شهر یزد با وجود قرار گیری در منطقه خشک اقداماتی نظیر تجهیز 98 درصد از چاه‌های کشاورزی و ۸۳ درصد از چاه‌های صنعتی این شهر به کنتور هوشمند نیز گام هایی در راستای قرارگیری این شهر در لیست شهرهای دوستدار آب برداشته است.
پیاده سازی طرح شهر دوستدار آب در شهرهای ایران که تغییرات مدیریتی آن مستقیما بر سیاست ها تاثیرگذار است، امتیاز ویژه ای است تا در شرایط کم آبی، خشکسالی های پی درپی و کاهش منابع سطحی و زیرزمینی با مشارکت مردمی بتوان از بحران ها عبور کرد.
در ایران،تنها ۸ درصد مصرف آب در شهرها و روستاها صورت می گیرد و اما اهمیت این میزان از آن جهت است که این8 درصد آب شربی محسوب می شود که تصفیه آن با هزینه های بسیار همراه است و این مساله اهمیت حفظ و مدیریت صحیح منابع آبی را در شهرها مورد توجه قرار می دهد. موضوعی که توجه ویژه مدیران و تصمیم گیران شهری را برای استفاده از روش های مختلف مدیریتی را طلب می کند.
مدیران شهری از طریق روش هایی که بالا به مواردی از آن ها اشاره شد می توانند به شهرهایی بدل شوند که دوستدار آب نام گرفته و در بحران های آبی شرایط پایدارتری را تجربه می کنند.شهروندان نیز با مشارکت صحیح و ساختار مند حلقه دیگری از زنجیره حفظ منابع آبی هستند که البته آموزش آنها نیز بر عهده تصمیم گیران است.
شرایط شهر مشهد
شهر مشهد در تیرماه سال 1399 به عنوان اولین شهر دوستدار آب در ایران از سوی کمیسیون ملی یونسکو انتخاب و پلاک شهر دوستدار آب به این شهر اعطا شد. پس از این عضویت، شهرداری مشهد با ایجاد ساختارهای اجرایی لازم و با همکاری سایر ارگانهای دولتی و غیر دولتی اقدام به تهیه نقشه راه و انجام فعالیتهای مربوط به اهداف شهر دوستدار آب کرد.
طرح مذکور بر پایه رویکردی اجتماعی-ارتباطی، به شناسایی اقدامات و فعالیتها در راستای حساس کردن جامعه و ایجاد عزم عمومی در شهر مشهد برای مصرف بهینه آب تهیه شده بود.
ثبت دیدگاه